یک آزمایش مشهور فکری که اینیشتین با هدف نشان دادن نقص نظریه مکانیک کوانتومی طراحی کرده بود، با اهتمام گروهی از محققان انگلیسی روی یک تراشه بازسازی شده است. این اقدام گام مهمی برای تکمیل رایانههای کوانتومی به شمار میآید .
به گزارش بخش خبر شبکه فن آوری اطلاعات ایران از ایرنا ، اینشتین که خود در زمره بنیان گذاران مکانیک کوانتومی به شمار میرود ؛ با نیلز بور و همکاران وی بر سر این نکته که نظریه مکانیک کوانتوم به روایت بور و هایزنبرگ واقعگرایانه نیست و عالم را چنانکه هست نمایش نمی دهد، اختلاف نظر داشت
وی در سال ۱۹۳۵ به منظور ناقص نشان دادن توانایی واقع نمایی نظریه مکانیک کوانتومی با کمک دو تن از شاگردان خود آزمایش فکری مشهوری را طراحی کرد که در تحولات بعدی فیزیک جدید در قرن بیستم تاثیر بسزایی داشت
در این آزمایش فرض می شد که دو سیستم کوانتومی نظیر دو فوتون نور در یک محیط ایزوله و مجزا از تاثیرات بیرونی با هم اندرکنش انجام می دهند و سپس از هم دور می شوند
تا زمانی که این دو فوتون در شرایط انزوا از محیط بیرون باقی بمانند ، هر اندازه هم که فاصله میان آن دو زیاد باشد باز هم یک سیستم واحد به شمار میآیند به طوری که اگر یکی از دو فوتونها اندازهگیری شود تا برخی از مشخصههای آن شناسایی شود ، آزمایشگر میتواند اطلاعات مشابهی را در مورد فوتون دوم کسب کند بدون آنکه به آن دسترسی مستقیم داشته باشد
اینشتین نام این خاصیت را که اکنون از آن با عنوان " درهم تنیدگی کوانتومی " یا " تاثیر شبح وار از راه دور" یاد می شود به طنز و با مقایسه با مفهوم " تاثیر از راه دور" در نظریه جاذبه نیوتن ، گذارده بود
اینشتین مدعی بود اینکه دو فوتون که در فاصله بسیار دور از هم واقع شدهاند بتوانند بلافاصله یکدیگر را از تغییراتی که برای یکی حاصل میشود مطلع سازند ، امری خلاف باورهای عقل سلیم است
اما تحقیقات بعدی روشن ساخت ، این جنبه با وجود همه شگفتانگیز بودنش جزو واقعیت های جهان کوانتومی است و هم اکنون محققان در تلاشند با استفاده از این خاصیت راهی برای تکمیل رایانههای کوانتومی پیدا کنند .
از این خاصیت همچنین میتوان در رمزنگاری های رایانه ای بهره برد. به نوشته هفته نامه علمی "نیچر"، آندرو شیلدز از موسسه تحقیقاتی توشیبا در کیمبریج با همکاری محققانی از دانشگاه کیمبریج موفق شده است یک تراشه سیلیکانی حاوی یک نقطه کوانتومی تولید کند که قادر است اثر درهم تنیدگی را بوجود آورد
نقطه کوانتومی یک بلور نیمههادی است که دارای ترازهای انرژی ناپیوسته است ( نظیر آنچه که در یک اتم وجود دارد) و میتوان آن را با تاباندن پرتو نور به تولید فوتون واداشت .
این گروه از پژوهشگران در بررسی های خود دریافتند شکل دقیق نقطه کوانتومی در تعیین این امر که آیا اثر درهم تنیدگی ظاهر میشود یا نه نقش دارد و این شکل را می توان با تنظیم میدان مغناطیسی که برای تولید نقطه کوانتومی به کار می رود، کنترل کرد .
محققان در گذشته با استفاده از پرتوهای لیزر اقدام به تولید پدیدار درهم تنیدگی کرده بودند، اما وسایل به کار رفته در آن روش بسیار حجیم و بزرگ و روش مورد استفاده نیز پیچیده بود
حسن روش جدید آن است که نیمه هادی ها کوچک و مقاوم هستند
به گفته شیلدز چون می توان تراشهها را با شیوههای استاندارد تولید کرد، تهیه شمار زیادی از آنها به صورت تولید انبوه با هزینه کم به راحتی امکان پذیر است