تکنیک ماهایوگا (7)بخش آخر

نحوه ی انجام تکنیک :
اگر سحرخیز هستید، بهتر است حدود 4 صبح بیدار شوید. در غیر اینصورت بعد از بیدار شدن از خواب و قبل از صرف صبحانه تمرین را انجام دهید.
پس از شستشوی بدن یا استحمام، به حالت تکریم در مقابل تصویری از «گورو»ی خود بنشینید.
چون این تکنیک متعلّق به «شری رامانا ماهاریشی» است می توانید او را به عنوان «گورو»ی خود انتخاب کنید ؛ در غیر اینصورت می توانید «گورو»ی درونی یا «گورو»ی دیگری را انتخاب کنید.
از «گورو»ی خود بخواهید تا شما را در «مِدیتِیشِن»تان راهنما باشد.
جهت نشستن تان به سمت شمال یا شرق باشد.

مرحلة (1) : در وضعیّت راحتی بنشینید و با چشمهای بسته و بمدّت چند دقیقه، حرکات تنفّس تان را تحت نظر بگیرید و مشاهده نمائید که در طیّ تنفّس، نفس از کدام نقطه به درون سینه فرو می رود و خارج می شود. این نقطه محلّ قلب است و آن را به عنوان محلّ مدیتیشن در نظر بگیرید.
معمولاً این نقطه در وسط قفسة سینه، بین دو برجستگی سینه، بین دو برجستگی سینه، و مختصری به سمت راست می باشد.

مرحلة (2) : با چشم های بسته و با چشم درونی یا چشم ذهن که روی قلب متمرکز شده است، بدون وقفه و با زبان خاصّ خودتان تکرار نمائید : «من که هستم؟»
در ابتدا این تمرین را حدّاقل بمدّت 15 دقیقه انجام دهید.
تدریجاً به این مدّت بیافزائید تا آن را به یک ساعت برسانید.
قبل از پایان مدّت به هیچ دلیل و بهانه ای از جایتان بلند نشوید.
توجّه کنید که تکرار مانترا مرتبّاً ادامه یابد.
تمرین را بهمین صورت، در بعد از ظهر (غروب) هم تکرار نمائید.
استراحت بعد از مدیتیشن :
در صورتیکه 15 یا 20 دقیقه تمرین کرده اید، بمدّت 5 تا 10 دقیقه استراحت نمائید.
در صورتی که یک ساعت تمرین کرده اید، 15 تا 20 دقیقه استراحت کنید.
در صورتی که در طیّ تمرین خیلی عمیق شده اید، مدّت استراحت را طولانی تر کنید.
در طیّ استراحت بهتر است که بطور طاق باز دراز بکشید و روی خود را با پتوی گرمی بپوشانید. ممکن است که در طیّ استراحت بخواب روید که برای آزاد شدن خستیگهای عمیق بسیار خوب می باشد.

مرحلة (3) : پس از چند ماه، وقتی که بخوبی در مرحلة (2)، پیشرفت کرده و جا افتاده اید، این مرحله را شروع نمائید.
با چشم های بسته و بعد از بیرون کردن سریع نفس از سینه و بدون کشیدن نفس جدید، نفس را هر چه طولانی تر و بدون فشار به بیرون از سینه بفرستید (این عمل را کومبهاکای خارجی KumbhakaExternal می گویند).
در این ضمن و در تمام مدّت سؤال «من که هستم؟»، را تکرار نمائید.
سپس تنفّس را به روال معمولی ادامه دهید (کشیدن نفس به درون سینه و در پی آن عمل بازدم،) و یک دقیقه ذهن را استرحت دهید.
در تمام مدّت فوق، چشم ذهنتان را روی قلب ثابت نگهدارید. (محلّ قلب را قبلاً مشخّص کرده اید).
تمرین فوق (کومبهاکای خارجی)، را 5 بار صبح و 5 بار عصر تکرار نمائید و بتدریج تعداد آن را افزایش دهید، تا به 20 بار برسانید.
پس از 5 تا 20 بار تمرین فوق، تمرین را مشابه مرحلة (2)، برای مدّتی که انتخاب کرده اید ادامه دهید.
وقتی در طیّ تمرین افکاری مزاحم شما می شوند، که خواهند شد، به دنبال افکار نروید، بلکه بلافاصله این سؤال را زا خود بنمائید :
افکرها برای چه کسی آمده اند؟» و جداب خواهد بود : «برای من».
سپس سؤال نمائید : «من که هستم؟»
و تمرین را به گونه ای که در مرحلة (2)، گفته شده است ادامه دهید.
در تمام مدّت، ذهن را روی قلب ثابت نگهدارید و «کومبهاکای خارجی» را طبق آنچه که در بالا ذکر شد، انجام دهید.
مهمّ ترین قسمت تمرین ثابت نگه داشتن ذهن روی قلب است.
اگر تعداد زیادی فکر در طیّ تمرین برایتان پیش آمد بی حوصله نشوید، بلکه افکار را به روشی که در بالا توضیح داده شده است از بین ببرید.
در هر بار تمرین سعی کنید به تمرین های گذشتة خود نگاهی بیندازید و دریابید که افکار در این بار بیشتر مزاحم تمرین شما دشه اند یا کمتر؟ و سعی کنید که علّت آن را روشن نمائید.
در بیشتر موارد، نوع غذائی که مصرف کرده اید، اثر قابل توجّهی را بر روی پیدایش افکار زیادی و زائد دارد.
از مصرف تخم مرغ، گوشت و سبزیجاتی از قبیل پیاز ـ پیازچه ـ تره ـ سیر ـ تربچه ـ قارچ ـ پسته شام احتراز شود.
در مصرف گوجه فرنگی، سیب زمینی، بادمجان، امساک شود. کولادار (پپسی کولاـ کوکاکولا ...) و نیز از مصرف داروهای خواب آور کاملاً اجتناب شود.
از آشامیدن مشروبات الکلی و کشیدن سیگار، جدّاً خودداری شود.
از مصرف غذاهای شب مانده، کنسروها، غذاهای یخ زده، غذاهای تخمیر شده (بخاطر نوع تخمیر)، احتراز شود.
لبنیّات از قبیل شیر، پنیر سنّتی ایران، ماست، دوغ ...، غذاهای مفیدی هستند و پروتئین و کلسیم بدن را نیز تأمین می کنند.
آشامیدن شیرخالص گاو بصورت گرم، برای شام کمک بسیار خوبی برای مدیتیشن در شب می باشد.
تکرار روزانه و مرتّب تمرین و سؤال «من که هستم؟» ؛ همچنین انجام تمرین قبل از خواب، موجب می شود که در طیّ خواب نیز سؤال بطور اتوماتیک تکرار شود و تمرین ادامه یابد و این موجب خواهد شد که تمرین خوبی در صبح داشته باشید.
کسانی که مایل به انجام تمرین در صبح زود هستند، بهتر است به شام سبکتر با حجم کمتری قانع باشند.

مرحلة (4) : وقتی که کاملاً در مرحلة (3)، جا افتادید، بکوشید تا در طیّ «کومبهاکا(1)»ی خارجی، توجّه را روی قلب بگذارید (پیدا کردن محلّ قلب را در قسمت مربوط به مرحلة (1) توضیح داده ایم).
به آهستگی هوا را از سینه خارج کنید و جریان بیرون راندن هوا از سینه را تحت نظر قرار دهید.
توجّهتان را روی قلب بگذارید و بداخل قلب فرو روید.
در حالیکه توجّهتان روی قلب است، ذهناً سؤال کنید «من که هستم؟».
در نظر مجسّم کنید که به درون چاهی قرو می روید، تا شیئی را که در آن انداخته اید جستجو و پیدا نمائید.
با حبس کردن نفس، با چشم ذهن به پیدا کردن منشأ ایگُو (نفس منیّت)، در درون قلب ادامه دهید ؛ بهمان گونه که برای پیدا کردن شیئی کوچکی در اطاق تاریکی به جستجو می پردازید و به کمک کشیدن انگشتانتان بر روی زمین، در جستجوی آن شئی هستید.
باقیماندة نفس را از ریه بیرون دهید و جستجو را همچنان دنبال کنید. و در تمام مدّت، در حالیکه توجّهتان روی قلب است، ذهناً تکرار کنید : «من که هستم؟». با این مفهوم که من (ایگُو)، از کجا سرچشمه می گیرد.
معمولاً 20 تا 30 ثانیه برای «کومبهاکا»ی خارجی کافی است ؛ ولی کسانی که به تمرین «پرانایاما» عادت دارند، می توانند نفس را برای مدّت طولانی تری حبس کنند ؛ ولی حبس کردن نفس می بایستی بدون فشار باشد.
کشف خواهید کرد که اینگونه ثابت نگداشتن ذهن بر روی قلب، همراه با «کومبهاکا»ی خارجی به شما تمرکز می دهد، بطوریکه هرگونه صدای خارجی در این ضمن، بخصوص در طیّ مراحل مقدّماتی موجب تکان شدید و ناگهانی بدن می شود که تأئیدی است بر وجود تمرکز.
این تمرین بعد از مدّتی ممکن است پیشرفت نماید و ذهن را برای جستجو بدون هیچ نوع تلاشی آماده نماید.
مرحلة چهارم، مرحلة تمرین اساسی «ماها یوگا» است ؛ زیرا «واسانا»های کوچکتری را که در ابتدا جنجالی و مزاحم بودند و سدّ راه «مدیتیشن» می شدند ریشه کن می سازد.
همچنین مرحلة چهارم موجب کاسته شدناز فعالیّت ذهن می شود.
ضروری است تا فرد چندین سال به تمرین مرحلة (4)، بپردازد تا از منافع کامل آن برخوردار گردد. حتّی زمانی که مراحل بعدی تمرین می شوند، اگر بهر دلیلی ذهن بسیار آشفته باشد، انجام چند دقیقه تمرین مرحلة (4)، موجب برقراری آرامش خواهد شد.

آرامش و سکون ذهن
بعد از حدود ده سال و شاید کمتر، از تمرین ماها یوگا و با پیشرفت در تمرین، زمانی فرا می رسد که بر اثر کاسته شدن از فعالیّت ذهن، احتمالاً انجام تمرین دشوار می باشد. در این مرحله لازم است به تمرین های زیر که بمنظور «آرام کردن و سکون ذهن»، است بپردازید :
مرحلة (5) : در حالیکه نفس را از سینه به بیرون می فرستید، بسادگی و برای یکبار بگوئید : «آرام باش». و ضمن «کومبهاکا»ی خارجی، در حالیکه ذهن را روی قلب ثابت نگاهداشته اید، سعی کنید که بدون فکر باقی بمانید و رد ضمن حبس و نگه داشتن نفس نیز از هر نوع فعالیّت ذهنی خودداری نمائید.

مرحلة (6) : وقتی باندازة کافی در مرحلة (5)، جا افتادید، سعی کنید که بدون حبس و نگه داشتن نفس و بدون هیچ نوع تمرین ذهنی، بطور معمول بدون فکر باقی بمانید.
وقتی باین مرحله رسیدید، دقّت کنید که در طیّ تمرین خوابتان نبرد، زیرا در مرحلة بیداری، زمانی که فکری وجود ندارد، غالباً خواب فرا می رسد.
آگاهی را با نگه داشتن ذهن روی قلب حفظ کنید.
«آتما ویچارا»ی واقعی فقط از اینجا شروع می شود ؛ زمانی که روی قلب ثابت شده اید و فاقد امواج ذهنی می باشید.
باقی ماندن در این حالت، موجب خاموشی ذهن و معدوم شدن «واسانا»ها می شود.
مراحل (4) تا (6)، مربوط به «تانوماناسی» (مرحلة سوّم از مراحل هفتگانة «جنانایُوگا» می باشد). (به قسمت دوّم مراجعه نمائید).

مرحلة (7) : وقتی کاملاً در مرحلة (6)، مستقر شده و جا افتاده اید، بطور معمولی در «بدون فکر» بودن باقی بمانید ؛ در حالیکه ذهن روی قلب یا هیچ تکیه گاه دیگری ثابت نشده است.
آرامش عمیق و بمدّت طولانی، احتمالاً موجب تجربة آگاهی خالص می شود که منظور نهائی را به دنبال خواهد داشت.
آرامش عمیق و بمدّت طولانی، احتمالاً موجب تجریة آگاهی خالص می شود که منظور نهائی را به دنبال خواهد داشت.
فرد می تواند «سامادی(1)» و خواب را بطریق زیر از هم تفکیک نماید :
در «سامادی»، سر بصورت مستقیم باقی می ماند و فرد بطور مبهمی از صداهای خارج مطلّع است. در عین حال آگاهی توأم با آرامش ذهن وجود دارد.
در خواب تجربیّات فوق وجود ندارد.